Σειρά Εμφάνισης Τελικού: Μπορεί η θέση πρόκρισης να παίξει καθοριστικό ρόλο; - Eurovision News | Music

Από το 2013, η εκάστοτε δημόσια τηλεόραση που αναλαμβάνει την διοργάνωση του διαγωνισμού, μαζί με ειδικούς του χώρου, και κατόπιν εγκρίσεως της EBU, καθορίζουν την σειρά εμφάνισης των χωρών, τόσο στους ημιτελικούς, όσο και στον μεγάλο τελικό.

Ο Christen Bjorkman, o άνθρωπος-κλειδί για τις μεγάλες αλλαγές που συνέβησαν τα τελευταία χρόνια στην Eurovision – συμπεριλαμβανομένου και του καθορισμού της σειράς εμφάνισης – αναφέρει πως εξίσου σημαντικό ρόλο παίζει το είδος του τραγουδιού, τα χρώματα που χρησιμοποιούν οι χώρες, αν είναι άνδρας/γυναίκα/συγκρότημα, αλλά και η γλώσσα του τραγουδιού, το αίσθημα που εκπέμπει το κάθε τραγούδι, αλλά και ο χρόνος που χρειάζεται για να προετοιμαστεί το σκηνικό κάθε συμμετοχής.

Στο παρόν άρθρο, θα ασχοληθούμε εκτενώς με την σειρά εμφάνισης του Μεγάλου Τελικού και σκοπός μας είναι να απαντήσουμε στο ερώτημα κατά πόσον καθοριστικό ρόλο έχει η θέση πρόκρισης των χωρών από τον ημιτελικό.

Παράλληλα, θα προσπαθήσουμε να δούμε εάν η σειρά εμφάνισης μπορεί να βοηθήσει τις χώρες ως προς το να επιτύχουν ή να αποτύχουν στον βαθμολογικό πίνακα του Τελικού (χωρίς την συμπερίληψη των χωρών BIG-5 και της οικοδέσποινας χώρας) συνδυάζοντας την σειρά εμφάνισης, την θέση πρόκρισης και την τελική θέση, και εάν αυτό λαμβάνεται υπόψη κατά την κατανομή των χωρών, αλλά και ποιες θέσεις φέρουν τα πιο επιτυχή αποτελέσματα τα τελευταία χρόνια.

Πως η θέση πρόκρισης στον ημιτελικό συσχετίζεται με την σειρά εμφάνισης στον τελικό;

Ενώ η θέση πρόκρισης από τους ημιτελικούς στον Μεγάλο Τελικό παραμένει άγνωστο προς εμάς, η ομάδας διοργάνωσης του διαγωνισμού γνωρίζουν τα αποτελέσματα αναλυτικά. Όταν ανακοινωθούν ποιες 20 χώρες προκρίνονται στον Μεγάλο Τελικό (10 από κάθε ημιτελικό), οι ιθύνοντες καλούνται να κατατάξουν τις χώρες στο πως θα εμφανιστούν στον Μεγάλο Τελικό.

Μελετώντας προσεκτικότερα την κατανομή των χωρών σε σχέση με την θέση πρόκρισής τους, βλέπουμε ότι υπάρχει κάποιος συσχετισμός ανάμεσα στα δύο. Για καλύτερη κατανόηση της έρευνας, είναι σημαντικό να διαχωρίσουμε την σειρά εμφάνισης. Συγκεκριμένα, κρατήσαμε τα δύο μισά της σειράς εμφάνισης όπως και οι διοργανωτές (πρώτο μισό οι θέσεις 1-13 και δεύτερο μισό οι θέσεις 14-26).

Εικόνα 1: Η κατανομή των θέσεων πρόκρισης στην Σειρά Εμφάνισης του Τελικού (2013-2018)

Με βάση την πιο πάνω εικόνα, βλέπουμε ότι υπάρχει μια ομοιομορφία στην σειρά εμφάνισης σε σχέση με την θέση πρόκρισης της κάθε χώρας. Δηλαδή, οι πρώτες 4 θέσεις, είναι χώρες που τερμάτισαν κυρίως στην 3^η μέχρι 9^η θέση στον Ημιτελικό τους.

Στις θέσεις 5, 6 και 7 είναι κατά κόρον χώρες που τερμάτισαν στην πρώτη πεντάδα του ημιτελικού. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι κανένας νικητής του Ημιτελικού δεν εμφανίστηκε στις πρώτες 6 θέσεις του Μεγάλου Τελικού.

Στις θέσεις 8, 9 και 10 είναι χώρες που τερμάτισαν από την 7η μέχρι και την 10η θέση, ενώ στις θέσεις 11 μέχρι 13 είναι χώρες που τερμάτισαν, είτε στην πρώτη δυάδα του ημιτελικού, είτε στις θέσεις 6-8.

Όσον αφορά το δεύτερο μισό, στην σειρά εμφάνισης με αριθμό 14-17, παρατηρούνται χώρες που τερμάτισαν στον ημιτελικό στις θέσεις 4-10, ενώ από την 18^η θέση μέχρι και την 22^η είναι χώρες που τερμάτισαν στην πρώτη 5άδα του ημιτελικού.

Στην 23^η θέση «μαζεύονται» χώρες που τερμάτισαν εκτός 3άδας, ενώ στην 24^η και 25^η θέση είναι χώρες που επίσης τερμάτισαν στην πρώτη πεντάδα. Κακά τα μαντάτα για τις χώρες που εμφανίζονται στην 26^η και τελευταία θέση, καθώς 2 στις 3 χώρες που πέρασαν από τον ημιτελικό, πέρασαν οριακά (8^η-10^η θέση).

Στον πιο κάτω πίνακα (Πίνακας 1) μπορεί κανείς να δει την θέση πρόκρισης για την σειρά εμφάνισης ανά χρονιά, ενώ παράλληλα και τον μέσο όρο της θέσης πρόκρισης.

Σειρά εμφάνισης	2018	2017	2016	2015	2014	2013	Μ.Ο. Θέσης Πρόκρισης
1	6	3	3	5	5	–	4.4
2	–	9	9	–	5	9	8
3	8	9	5	3	9	4	6.33
4	9	7	4	3	8	9	6.67
5	4	7	7	–	6	–	6
6	5	4	–	7	2	5	4.6
7	1	2	7	7	4	10	5.17
8	–	2	5	9	7	7	6
9	–	–	–	4	8	4	5.33
10	9	10	–	1	7	2	5.8
11	–	1	–	6	1	–	2.67
12	8	8	6	–	–	7	7.25
13	–	8	1	2	2	6	3.8
14	3	6	8	–	–	5	5.5
15	5	10	10	6	6	–	7.4
16	4	–	4	9	–	–	5.67
17	10	5	10	–	10	8	8.6
18	7	–	1	8	3	1	4
19	3	5	–	2	–	6	4
20	2	6	8	5	4	1	4.33
21	10	–	2	–	3	2	4.25
22	1	–	3	8	9	3	4.8
23	7	4	9	4	–	–	6
24	6	3	7	10	1	3	5
25	2	1	–	1	10	10	4.8
26	–	–	2	10	–	8	6.67

Εντύπωση προκαλεί το γεγονός πως, ενώ η θέση 17 είναι η πιο γουρλίδικη θέση αφού έχει χαρίσει την νίκη σε 3 χώρες από το 2000 μέχρι και το 2012, παρατηρούμε ότι από το 2013 και μετά, έχει πάρει την κατρακύλα και να θεωρείται η χειρότερη θέση με βάση τον Μέσο Όρο θέσης πρόκρισης (8.6), αλλά ταυτόχρονα να είναι η δεύτερη χειρότερη θέση στον Μέσο Όρο Τελικής Θέσης (19.7).

Πως η σειρά εμφάνισης μπορεί να βοηθήσει τις χώρες ώστε να επαναλάβουν την επιτυχία που είχαν στους ημιτελικούς;

Πολλές φορές έχουμε συγκρίνει τα αποτελέσματα μεταξύ ημιτελικών και τελικού, βλέποντας σε ποια θέση τερμάτισε μία χώρα στον ημιτελικό και πως κατέληξε στον βαθμολογικό πίνακα του τελικού.

Άλλοτε έχουμε δει χώρες που να τα πήγαν περίφημα στον ημιτελικό αλλά καταποντίστηκαν στον τελικό, και άλλοτε έχουμε δει χώρες που να πέρασαν οριακά στον μεγάλο τελικό, αλλά να είχαν μία πολύ καλή θέση στον τελικό.

Πως μπορεί να έχει σχέση η σειρά εμφάνισης σε αυτή την δυσαναλογία; Μπορεί η σειρά εμφάνισης να καθορίσει το ποσοστό επιτυχίας ή αποτυχίας μίας χώρας στον τελικό σε σχέση με την θέση πρόκρισής της;

Για να εντοπίσουμε το ποσοστό αυτό, ήταν απαραίτητο να αφαιρέσουμε την Τελική Θέση από την Θέση Πρόκρισης, και με βάση το αποτέλεσμα, να καθορίσουμε ποιο σημείο θα αποτελέσει το σημείο επιτυχίας/αποτυχίας από την απόκλιση της εξίσωσης.

Για την παρούσα ανάλυση, το βασικό σημείο ήταν το -5, δηλαδή, οποιαδήποτε θέση παρουσίαζε απόκλιση ίση ή μικρότερη της -5, θα εμφανιζόταν ως επιτυχής (=<-5) – π.χ. Μία χώρα προκρίθηκε στην 8η θέση και τερμάτισε 15η, άρα το αποτέλεσμα είναι -7 και κρίνεται ως αποτυχία. Έτσι, συγκεντρώσαμε ποιες θέσεις ανά χρονιά παρουσίασαν τα περισσότερα επιτυχή αποτελέσματα και είναι ως εξής (όπου “-” τότε η θέση είχε καταληφθεί από μια χώρα των BIG-5 ή από την οικοδέσποινα και παραλείπεται):

	2018	2017	2016	2015	2014	2013
13	–	√	√	√	√	√	5/5	100%
25	√	√	–	√		√	4/5	80%
21		–	√	–	√	√	3/4	75%
24		√		√	√	√	4/6	66%
11	–	√	–		√	–	2/3	66%
16		–	√	√	–	–	2/3	66%
9	–		–	√		√	2/4	50%
12	√		√	–	–		2/4	50%
20	√	√				√	3/6	50%
5	√			–	√	–	2/4	50%
14	√	√		–	–		2/4	50%
6	√		–	√			2/5	40%
8	–		√	√			2/5	40%
10			–	√		√	2/5	40%
15	√				√	–	2/5	40%
17		√		–		√	2/5	40%
18		–	√			√	2/5	40%
22	√	–				√	2/5	40%
4	√			√			2/6	33%
7		√			√		2/6	33%
26	–	–	√		–		1/3	33%
19			–	√	–		1/3	33%
23		√			–	–	1/4	25%
1					√	–	1/5	20%
2	–			–			0/4	0%
3							0/6	0%

Όπως παρατηρούμε και στον πιο πάνω πίνακα (Πίνακας 2), η θέση 13 είναι η πιο επιτυχής θέση, αφού, όλες οι χώρες που πέρασαν από την διαδικασία των ημιτελικών, η τελική τους θέση ήταν μέχρι -5 θέσεις πιο κάτω από την θέση πρόκρισής τους. Για παράδειγμα, εάν μια χώρα προκριθεί στην 5^η θέση και εμφανιστεί στην 13^η θέση, η χειρότερη θέση που θα μπορούσε να πάρει είναι μέχρι και 5 θέσεις πιο κάτω, δηλαδή η 10^η.

Στην αντίπερα όχθη, η 3 πρώτες θέσεις είναι με βάση τα στατιστικά στοιχεία οι πιο αποτυχημένες θέσεις, ενώ η θέση 2 και 3 συγκεντρώνουν 0% πιθανότητες να επιφέρουν απόκλιση ίση η μικρότερη των 5 θέσεων. Για παράδειγμα, εάν μια χώρα προκριθεί στην 8^η θέση και εμφανιστεί στις θέσεις 2 και 3, είναι βέβαιο πως η τελική της θέση θα είναι από την 14^η και κάτω.

Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε βέβαια ότι υπήρχαν περιπτώσεις όπου η απόκλιση έφερε θετικό πρόσημο.

Η θέση 11 διατήρησε την ίδια Θέση Πρόκρισης στον βαθμολογικό πίνακα του Τελικού 2 φορές (33% – και στις 2 περιπτώσεις, ήταν νικητές των Ημιτελικών που κέρδισαν και τον Τελικό, 2014 και 2017). 2 φορές (33%) επίσης η θέση 22, όπου στην μία περίπτωση διατήρησε την Θέση Πρόκρισης (2013) και στην άλλη βελτίωσε την θέση Πρόκρισης κατά 1 θέση στον βαθμολογικό πίνακα (το 2016 όπου και χάρισε την νίκη), ενώ οι θέσεις 5, 7, 8, 10, 18, 23 και 25 διατήρησαν ή βελτίωσαν την θέση πρόκρισης (16.6% έκαστος).

Ουσιαστικά, παρατηρούμε ότι οι θέσεις πιο πάνω (5, 7, 8, 10, 11, 18, 22, 23 και 25) είναι οι μοναδικές θέσεις που, κατά τα τελευταία 6 χρόνια, διατήρησαν ή/και βελτίωσαν το αποτέλεσμα της εκάστοτε χώρας στον βαθμολογικό πίνακα του Τελικού έστω και μία φορά.

Ποια θέση στην σειρά εμφάνισης παρουσιάζει τον μικρότερο μέσο όρο απόκλισης θέσης πρόκρισης και τελικής θέσης;

Για να απαντήσουμε το ερώτημα αυτό, χρειάστηκε να αφαιρέσουμε την τελική θέση της κάθε χώρας από την θέση πρόκρισής της και στην συνέχεια να βγει ο μέσος όρος της κάθε θέσης.

Σειρά Εμφάνισης	2018	2017	2016	2015	2014	2013	Σύνολο
13	–	-5	-1	-2	-1	-3	-2.4
24	-10	-2	-6	-2	-1	-1	-3.7
21	-11	–	1	–	-2	-4	-4.0
25	0	-1	–	-1	-14	-5	-4.2
9	–	–	–	-4	-6	-4	-4.7
11	–	0	–	-16	0	–	-5.3
8	–	-6	1	-1	-12	-9	-5.4
20	-5	-1	-7	-10	-9	-1	-5.5
12	-3	-6	-2	–	–	-11	-5.5
5	1	-11	-12	–	-2	–	-6.0
18	-7	–	-2	-15	-8	0	-6.4
14	-3	-3	-13	–	–	-8	-6.8
15	-4	-9	-8	-13	-1	–	-7.0
22	0	–	-9	-12	-14	0	-7.0
7	-14	-1	-7	-11	0	-10	-7.2
6	-3	-7	–	-9	-10	-7	-7.2
10	-10	-10	–	0	-13	-3	-7.2
23	-11	0	-11	-7	–	–	-7.3
16	-16	–	-5	-4	–	–	-8.3
4	-3	-9	-13	-4	-7	-15	-8.5
3	-14	-8	-6	-6	-13	-7	-9.0
19	-7	-16	–	-4	–	-11	-9.5
1	-11	-20	-7	-9	-1	–	-9.6
26	–	–	-5	-7	–	-18	-10.0
17	-15	-5	-13	–	-15	-2	-10.0
2	–	-13	-16	–	-11	-13	-13.3

Ταξινομώντας τον πίνακα (Πίνακας 3) με βάση τον λιγότερο Μέσο Όρο απόκλισης ανά θέση και χρονιά, και άρα η Τελική Θέση να μην αποκλίνει πολύ από την Θέση Πρόκρισης, βλέπουμε ότι η θέση 13 παρουσιάζει απόκλιση -2,4 (γύρω στις 2 με 3 θέσεις). Δηλαδή εάν μια χώρα εμφανιστεί στην θέση 13, υπάρχει η πιθανότητα η Τελική Θέση να παρουσιάζει απόκλιση -2.4 από την θέση πρόκρισής της.

Για παράδειγμα, σε συνδυασμό με τον Μέσο Όρο θέσεων πρόκρισης ανά σειρά εμφάνισης, εάν μια χώρα προκριθεί 4^η και εμφανίζεται στην θέση 13, υπάρχει πιθανότητα η τελική της θέση να είναι μέχρι και την 6^η-7^η θέση. Με βάση και τον Πίνακα 2, οι πιθανότητες μιας χώρας που τυγχάνει του παραδείγματος πιο πάνω, έχει 100% πιθανότητες να επιτύχει του αποτελέσματος.

Αντίθετα, η θέση 2 δίνει τον μεγαλύτερο Μέσο Όρο απόκλισης ανά θέση και χρονιά, στο -13.3 (γύρω στις 13 θέσεις). Δηλαδή, εάν μια χώρα προκριθεί στην 8^η θέση και εμφανιστεί στην 2^η θέση του Τελικού, παρουσιάζει μεγάλες πιθανότητες η τελική της θέση να είναι γύρω 13 θέσεις πιο κάτω (κοντά στην 21^η θέση). Αφού με βάση και τον Πίνακα 2 η θέση 2 παρουσιάζει 0% πιθανότητες να διατηρήσει ή να βελτιώσει την θέση πρόκρισής της, τότε οι πιθανότητες να τερματίσει γύρω στις 13 θέσεις πιο κάτω της θέσης πρόκρισης είναι εξαιρετικά μεγάλες, σχεδόν βέβαιες.

Συμπερασματικά, παρατηρούμε ότι η θέση πρόκρισης ίσως τελικά να αποτελεί έναν σημαντικό παράγοντα στην σειρά εμφάνισης των χωρών, με βάση την οποία οι χώρες κατανέμονται ομοιόμορφα στον Μεγάλο Τελικό.

Χώρες που τερμάτισαν στην πρώτη πεντάδα του ημιτελικού (θέση πρόκρισης 1-5) εμφανίζονται στην μέση και προς το τέλος του κάθε μισού, ενώ οι χώρες που τερμάτισαν στην δεύτερη πεντάδα (θέση πρόκρισης 6-10) έρχονται να συμπληρώσουν τα κενά, ενώ κάποιες χώρες, σε συνδυασμό με την θέση τους, να επιτύχουν να επαναλάβουν ή ακόμα να βελτιώσουν το αποτέλεσμα που πέτυχαν στον Ημιτελικό.

Αυτό μπορεί να δικαιολογηθεί εν μέρει στο γεγονός ότι, τα τραγούδια που θεωρούνται «φαβορί», αλλά και χώρες που στον ημιτελικό κέρδισαν τις εντυπώσεις, να μην εμφανίζονται το ένα μετά το άλλο σε περίπτωση κλήρωσης, αλλά σε διάφορες θέσεις από την αρχή μέχρι και το τέλος της σειράς εμφάνισης, και άρα να εντείνεται το ενδιαφέρον καθ’ όλη την διάρκεια της βραδιάς του τελικού.

Πιστεύετε ότι τα στατιστικά αυτά είναι τυχαίοι αριθμοί και δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα; Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τα στατιστικά και να πράττουμε ανάλογα; Πείτε μας την γνώμη σας.

Πως η θέση πρόκρισης στον ημιτελικό συσχετίζεται με την σειρά εμφάνισης στον τελικό;

Σειρά εμφάνισης

2018

2017

2016

2015

2014

2013

Μ.Ο. Θέσης Πρόκρισης

1

6

3

3

5

5

–

4.4

2

–

9

9

–

5

9

8

3

8

9

5

3

9

4

6.33

4

9

7

4

3

8

9

6.67

5

4

7

7

–

6

–

6

6

5

4

–

7

2

5

4.6

7

1

2

7

7

4

10

5.17

8

–

2

5

9

7

7

6

9

–

–

–

4

8

4