Αφιέρωμα: Το τραγούδι της Eurovision που έριξε μια δικτατορία!

47 χρόνια πίσω θα ταξιδεύσουμε και συγκεκριμένα στην Πορτογαλία, αφού σαν σήμερα ξεκίνησε η Επανάσταση των Γαρυφάλλων, που παλινόρθωσε την Δημοκρατία στην χώρα και έφερε κοσμικές αλλαγές. Τι σχέση έχει ο διαγωνισμός τραγουδιού της Eurovision με αυτό; Η συμμετοχή της Πορτογαλίας στην Eurovision 1974 ήταν το σύνθημα για το ξέσπασμα της επανάστασης!

Στις 28 Μαΐου του 1926, πραξικοπηματίες στρατιωτικοί εγκατέστησαν στην Πορτογαλία μια δικτατορία με επικεφαλής τον Αντόνιο ντε Ολιβέιρα Σαλαζάρ, ο οποίος έγινε αρχικά υπουργός οικονομικών το 1928, και στη συνέχεια πρωθυπουργός το 1932. Το νέο καθεστώς ονομάστηκε «Νέο Κράτος» (Estado Novo) και έμεινε στην εξουσία έως το 1974, χρονιά που “έπεσε” και η αντίστοιχη στρατιωτική δικτατορία στην Ελλάδα.

Κατά την διάρκεια της δεκαετίας του 70′ η κατάσταση στην Πορτογαλία ήταν δύσκολη. Παρότι η Πορτογαλία έμεινε ουδέτερη στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, οι πολεμικές συγκρούσεις δεν έλειψαν. Οι συνεχόμενες πολεμικές επιχειρήσεις της χώρας για να διατηρήσει τον έλεγχο των αποικιών της στην Αφρική, είχαν φέρει οικονομικά την χώρα στο χείλος του γκρεμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι εκείνη την εποχή το 40% του προϋπολογισμού της Πορτογαλίας ήταν αποκλειστικά για τους πολέμους σε μια προσπάθεια διατήρησης των αποικιών.

Βλέποντας την κατάσταση αυτή, ορισμένοι χαμηλόβαθμοι στρατιωτικοί συγκρότησαν το «Κίνημα των Ενόπλων Δυνάμεων», με σκοπό να αλλάξουν την κατάσταση. Σύνθημά τους ήταν ένα τραγούδι το οποίο είχε εκπροσωπήσει την χώρα στον διαγωνισμό της Γιουροβίζιον του 1974, λίγες ημέρες νωρίτερα(6/4/). Το «Μετά το Αντίο» («E depois do adeus») αναφερόταν στο τέλος μιας σχέσης και παράλληλα ήταν το γενικό σύνθημα για το πραξικόπημα, παρότι στον διαγωνισμό είχε καταλάβει μόλις την 14η θέση, μεταξύ 17 συμμετοχών.

Το ξημέρωμα λοιπόν της 25ης Απριλίου 1974, με αρχηγό τον ταγματάρχη Οτέλο Σαράιβα ντε Καρβάλιο εκδηλώθηκε η εξέγερση. Στις 12.20 τα ξημερώματα ακούστηκε στο ραδιόφωνο το E Depois Do Adeus, αυτό ήταν το σύνθημα για να ξεκινήσουν οι μυημένοι στην επανάσταση. Λίγο μετά ο λαός αυθόρμητα μαθαίνοντας τα νέα για την εξέγερση μέρος του στρατού, ξεχύθηκε στους δρόμους, απαιτώντας την πτώση της χούντας.

Τα μέλη του Κινήματος κατέλαβαν στρατηγικά σημεία εξουσίας σε όλη χώρα. Οι ίδιοι απηύθυναν έκκληση στους κατοίκους της Λισαβόνας να μείνουν στα σπίτια τους, με χιλιάδες πολίτες όμως να βγαίνουν στους δρόμους και να ενώνονται με τους στρατιώτες βάζοντας γαρύφαλλα στις κάνες των όπλων τους. Εξού και η ονομασία Επανάσταση των Γαρυφάλλων. Τέσσερις άνθρωποι χάνουν την ζωή τους Λίγες ώρες μετά  το καθεστώς είχε πέσει. Ο δικτάτορας Καετάνο αργά το απόγευμα αναχώρησε για τη Βραζιλία όπου κι έμεινε μέχρι το 1980 όταν και πέθανε.

Η αποικίες της Πορτογαλίας διαλύθηκαν, η Γουϊνέα – Μπισάου η Μοζαμβίκη, η Αγκόλα, το Σάο Τομέ ε Πρίνσιπε και τα Νησιά του Πράσινου Ακρωτηρίου ανεξαρτητοποιήθηκαν. Οι πολιτικοί αρχηγοί επιστρέφουν από την εξορία. Στις 25 Απριλίου του 1975 διοργανώνονται οι πρώτες ελεύθερες εκλογές, για την ψήφιση νέου συντάγματος. Το 1976 έγιναν εκ νέου εκλογές και η πρώτη συνταγματική πλέον κυβέρνηση αναλαμβάνει καθήκοντα με πρόεδρο τον στρατηγό Αντόνιο Ραμάλιο Εάνες και πρωθυπουργός ο σοσιαλιστής Μάριο Σοάρες. Η Δημοκρατία είχε επιστρέψει στην χώρα και ένα τραγούδι της Eurovision, είχε παίξει κομβικό ρόλο για αυτό.